Dotąd
rozpatrywane wypłaty (opcje typu europejskiego) były typu
statycznego, czyli wypłata z opcji następuje w ustalonej chwili 
.
Teraz rozszerzymy pojęcie instrumentu pochodnego na opcje
amerykańskie, czyli na instrument dający posiadaczowi prawo
realizacji w dowolnej chwili 
.
Opcją amerykańską o terminie
wygaśnięcia 
 nazywamy ciąg adaptowanych nieujemnych zmiennych
losowych 
, 
.
Zmienną losową 
 interpretujemy jako wypłatę otrzymaną
z realizacji opcji amerykańskiej w chwili 
, a ponieważ 
 jest
-mierzalne, to wypłata zależy od wiedzy w chwili 
.
Amerykańska opcja kupna na akcję
o cenie 
 z ceną wykonania 
 (dodatnia stała) zadana jest przez
, 
. Kupujący otrzymuje prawo do
zakupu akcji po cenie 
 w dowolnej chwili 
.
Analogicznie ciąg 
, 
, zadaje
amerykańską opcję sprzedaży na
akcje o cenie 
 z ceną wykonania 
.
Posiadacz opcji amerykańskiej ma prawo wykonać ją w dowolnej chwili.
Ponieważ posiadacz opcji decyduje czy chwila jej wykonania właśnie
nastąpiła i decyduje na podstawie wiedzy zebranej do tego momentu,
więc 
, a więc moment wykonania opcji
 jest momentem stopu. Sprzedawca opcji dostając za nią zapłatę
 musi postępować w taki sposób, aby w każdej chwili wartość
jego portfela 
 o kapitale początkowym 
 przewyższała
jego zobowiązania wobec kupca opcji, czyli strategia 
 musi
być taka, by dla wszystkich 
 zachodziło:
| (7.1) | 
Strategię 
 spełniająca (7.1) nazywamy strategią
zabezpieczającą opcję
amerykańską
. Zbiór wszystkich takich strategii będziemy
oznaczali przez 
 Z warunku
(7.1) wynika, że
dla
dowolnego momentu stopu 
 o wartościach w zbiorze 
.
Korzystając z analogicznych argumentów jak przy definiowaniu ceny
sprzedającego przyjmujemy:
Wielkość
| (7.2) | 
nazywamy ceną arbitrażową w chwili 
 opcji amerykańskiej zadanej
przez ciąg wypłat 
.
Naszym celem będzie teraz znalezienie ceny 
  Załóżmy, że rozpatrywany
rynek jest skończony, bez możliwości arbitrażu i zupeły z jednym instrumentem
ryzykownym, czyli  
.
Przez 
 będziemy oznaczać cenę opcji amerykańskiej w chwili 
.
Zatem naszym zadaniem jest znalezienie 
. W tym celu skorzystamy z tego, że w chwili 
 zachodzi
i wykorzystamy indukcję wsteczną.
W chwili 
 wystawca opcji musi mieć taki
kapitał, by zabezpieczyć jedną z wypłat: wypłatę 
 w chwili
 albo wypłatę 
 w chwili 
, gdyż każdą z nich może wybrać
nabywca opcji. Ponieważ rynek jest zupełny, więc wypłata 
w chwili 
 jest osiągalna i w chwili 
 jej cena
jest równa 
 —
tyle trzeba mieć w chwili 
, by zabezpieczyć wypłatę 
w chwili 
. Stąd cena opcji amerykańskiej w chwili 
 wynosi:
Analogiczne rozumowanie daje cenę opcji amerykańskiej w chwili 
:
| (7.3) | 
dla 
, gdyż wystawca musi zabezpieczyć jedną
z wypłat: natychmiastową w chwili 
, tj. wypłatę 
 lub
wypłatę w chwili późniejszej, a ona w chwili 
 jest warta 
.
Dzieląc obie strony przez 
 i oznaczając
 mamy
| (7.4) | 
Zatem otrzymaliśmy
Zdyskontowana cena 
 opcji
amerykańskiej  zadanej przez ciąg wypłat 
jest 
-nadmartyngałem zadanym wzorem (7.4).
Ze wzoru (7.4) wynika, że ciąg 
 jest obwiednią Snella ciągu
, czyli że 
 jest  najmniejszym
-nadmartyngałem dominującym ciąg 
.
Stąd  wykorzystując elementy teorii optymalnego stopowania  mamy
a) 
 — cena w chwili 
 opcji amerykańskiej spełnia
| (7.5) | 
gdzie 
bierzemy po momentach stopu 
 o wartościach mniejszych lub
równych 
.
b) Istnieje strategia samofinansująca się 
 o kapitale
początkowym 
 zabezpieczająca wypłatę z opcji amerykańskiej
.
c) Moment stopu
| (7.6) | 
jest momentem realizacji opcji.
Punkt a).  Zdyskontowany proces ceny opcji amerykańskiej 
jest obwiednią Snella ciągu zdyskontowanych wypłat 
, a stąd
korzystając z teorii optymalnego stopowania wynika
(7.5).
Punkt b).
Jak wiemy, 
 jest 
–nadmartyngałem, więc
z tw. Dooba-Meyera o rozkładzie
nadmartyngału
| (7.7) | 
gdzie 
 jest martyngałem, 
 — procesem rosnącym
prognozowalnym, 
. Rynek jest zupełny,
więc istnieje strategia 
 taka, że 
.
Ponieważ 
 jest martyngałem, więc
Stąd i z (7.7) mamy 
, czyli 
jest kapitałem początkowym strategii 
. Ponadto
 czyli
| (7.8) | 
a ponieważ 
, proces 
 dominuje 
, więc
czyli 
 zabezpiecza opcję amerykańską.
Punkt c).  Mając opcję nie ma sensu  realizować jej
w chwili 
 takiej, że 
, bo sprzedajemy walor wart 
za cenę 
 (lepiej opcję sprzedać za 
 niż ją zrealizować
i otrzymać 
). Stąd moment realizacji opcji (moment stopu)
 spełnia
gdyż wiemy, że 
. Nie ma sensu realizować opcji po
chwili
gdyż sprzedając opcję w chwili 
 i kupując strategię
zabezpieczającą 
 otrzymamy
i od tego momentu postępując zgodnie ze strategią 
 mamy
portfel, którego bogactwo jest większe niż wartość opcji w chwili
. Istotnie, ponieważ (7.8)
implikuje
oraz 
 dla 
, więc 
 dla
. Zatem 
. Pozwala to
stwierdzić, że 
 jest martyngałem, gdyż wtedy 
 (bo 
) i korzystamy
z przedstawienia (7.7).
Stąd wynika, że dla nabywcy opcji najlepszym momentem realizacji
opcji jest optymalny moment stopu dla ciągu 
 przy
rozkładzie prawdopodobieństwa 
 (korzystamy z tw.
charakteryzującego moment
optymalny). A jak wiadomo moment  stopu zdefiniowany wzorem
(7.6) ma taką własność.
a) Z tw. 7.2 mamy, że
czyli cena zdefiniowana wzorem (7.2) satysfakcjonuje
także kupującego. Kupujący chce najlepiej wykorzystać swoje prawa
i uzyskać jak największą wypłatę. Gdy kupujący realizuje opcję
w momencie stopu 
 i otrzymuje wypłatę 
, to jest
skłonny zapłacić za tę wypłatę 
. A ponieważ
kupujący może zrealizować opcję w każdym momencie, więc za uczciwą
cenę uważa 
, gdzie supremum bierzemy
po momentach stopu 
 o wartościach mniejszych lub równych 
.
b) Punkt c) twierdzenia odpowiada na zasadnicze pytanie z punktu
widzenia nabywcy: kiedy należy zrealizować opcję.
Z dowodu tego punktu  wynika, że moment wykonania opcji należy
wybrać jako  optymalny moment stopu dla problemu optymalnego
stopowania ciągu 
. Taki moment nie jest wyznaczony
jednoznacznie. Jednym z takich  momentów jest moment zdefiniowany
wzorem (7.6). Wybieramy go, gdyż  (7.6),
daje jego jawną postać. Mamy regułę jak ten moment wyznacznaczyć
praktycznie.
Wykorzystując dowód punktu c) twierdzenia możemy zanalizować
sytuacje wystawcy opcji. Wystawca opcji stosuje strategię 
i czeka na to, co zrobi nabywca. Jeżeli nabywca zrealizuje opcję
w chwili optymalnej 
, to 
.
Wtedy sprzedawca stosując strategię 
 otrzymuje całą kwotę,
którą musi wypłacić nabywcy opcji. Sprzedawca zabezpieczył swoje
zobowiązanie wobec nabywcy.
Jeśli natomiast nabywca zrealizuje opcję w innej
chwili 
 niż optymalna 
, to wystawca ma dodatni zysk.
Istotnie, gdy moment realizacji 
 nie jest optymalny, to
 lub 
 i korzystając
z (7.8) otrzymujemy zysk wystawcy:
Zajmiemy się teraz porównaniem opcji amerykańskich i europejskich. Opcje amerykańskie dają posiadaczowi więcej praw niż europejskie, więc powinny kosztować więcej.
Niech 
 będzie wartością w chwili 
 opcji
amerykańskiej zadanej przez ciąg 
, a 
 wartością
w chwili 
 opcji europejskiej o wypłacie
. Wtedy
| (7.9) | 
Ponadto, gdy dla każdego 
 mamy
| (7.10) | 
to dla każdego 
 mamy
| (7.11) | 
Ponieważ 
 jest 
-nadmartyngałem oraz 
, więc
Stąd 
, czyli zachodzi warunek (7.9).
Z warunku (7.10) wynika, że 
, a ponieważ
 jest 
-martyngałem, w szczególności
-nadmartyngałem, więc
| (7.12) | 
bowiem 
 jest najmniejszym nadmartyngałem
dominującym 
. Teraz (7.9) i (7.12)
dają (7.11).
Z tw. 7.3 wynika, że amerykańska opcja kupna jest warta tyle samo, co europejska..
Ceny amerykańskiej i europejskiej opcji kupna z tym samym terminem wygaśnięcia i tę samą cena wykonania są równe.
Ogólniejszą wersję wniosku można znaleźć w ćw. 7.5.
Na rynku zupełnym opisanym w przykł. 4.2 chcemy znaleźć ceny
amerykańskiej opcji kupna i amerykańskiej opcji sprzedaży z ceną
wykonania 
, a także znaleźć optymalny momentem wykonania
opcji sprzedaży przez nabywcę opcji.
Jak wiemy, cena amerykańskiej opcji kupna jest równa cenie opcji
europejskiej (tw. 7.3), więc korzystając z przykł.
4.2 otrzymujemy 
. Obliczymy cenę
amerykańskiej opcji sprzedaży. Korzystamy ze wzoru (7.3)
kolejno dla 
 i 
, otrzymując:
![]()  | 
	||||
Moment stopu zdefiniowany wzorem
![]()  | 
	
jest optymalnym momentem wykonania opcji sprzedaży przez jej posiadacza.
Bank ma amerykańską opcję sprzedaży akcji z ceną realizacji 60
i datą wygaśnięcia za 
 roku. Walor (akcja) wart jest teraz 6,
a stopa procentowa bez ryzyka (kapitalizacja ciągła) wynosi 
p.a.1skrót łac. per annum, w skali roku. Czy warto
opcję zrealizować teraz, czy w chwili wygaśnięcia?
Teraz mamy 
, wkładamy do banku i za 
 roku mamy
. W chwili wygaśnięcia
opcja jest warta co najwyżej 60 (gdy 
). Zatem warto opcję
zrealizować teraz. Wynika to z faktu, że cena waloru jest niska
w porównaniu z ceną wykonania opcji. W takim przypadku wykonujemy
opcję i inwestujemy otrzymane pieniądze.
Mówimy, że opcja amerykańska 
 jest zawsze
realizowalna, gdy dla dowolnego momentu stopu 
 o wartościach
mniejszych lub równych 
 istnieje strategia 
 taka,
że
Udowodnić, że na rynku zupełnym każda opcja amerykańska jest zawsze realizowalna.
Ustalmy dowolny moment stopu 
. Na mocy zupełności rynku
wypłata
jest osiągalna, więc istnieje 
 takie, że
. Stąd
a więc
czyli 
.
Udowodnić, że gdy na rynku zupełnym opcja amerykańska jest wyceniana wzorem (7.5), to
a) nie istnieje arbitraż związany z pozycją krótką (tj. wystawcy opcji),
b) nie istnieje arbitraż związany z pozycją długą (tj. nabywcy opcji).
a) Nie wprost. Gdyby istniał arbitraż związany z pozycją
krótką, to sprzedawca posługiwałby się portfelem 
zabezpieczającym opcję amerykańską takim, że dla każdego momentu
wykonania opcji przez kupującego, tj. momentu stopu 
, ma on
zysk bez ryzyka:
Wtedy
dla każdego momentu stopu 
, co na mocy skończoności 
implikuje
sprzeczność.
Niech w modelu CRR: 
 
. Znaleźć cenę w chwili 0 opcji amerykańskiej o wypłacie
 (jest tzw. opcja rosyjska.
Znaleźć moment wykonania opcji. Znaleźć dla niej strategię
zabezpieczającą.
Z danych wynika, że rynek jest wolny od arbitrażu. Miara
martyngałowa 
 jest wyznaczona przez 
. 
Znajdujemy wartość wypłaty 
 dla każdej
ścieżki, a następnie obliczamy cenę: 
.
. Moment
![]()  | 
	
jest optymalnym momentem wykonania opcji przez posiadacza. Strategię zabezpieczającą znajdujemy korzystając np. z tw. 7.2 i postaci martyngału w rozkładzie Dooba
Niech ciąg 
, gdzie 
 jest funkcją wypukłą,
nieujemną, 
, zadaje opcję amerykańską na rynku zupełnym.
Udowodnić, że cena tej opcji amerykańskiej jest równa cenie opcji
europejskiej o wypłacie 
.
Treść automatycznie generowana z plików źródłowych LaTeXa za pomocą oprogramowania wykorzystującego LaTeXML.
strona główna | webmaster | o portalu | pomoc
© Wydział Matematyki, Informatyki i
      Mechaniki UW, 2009-2010. 
 Niniejsze materiały są udostępnione bezpłatnie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach
Europejskiego Funduszu Społecznego.
Projekt współfinansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i przez Uniwersytet Warszawski.