Ponieważ rdzeń może być pusty, ”nieintuicyjny”, lub np. składać się z continuum podziałów, więc należy szukać innej koncepcji ”rozwiązania” gry.
Dla GK definiujemy
Wartość Shapley'a GK jest to wektor n liczb rzeczywistych
spełniających aksjomaty:
a1. Racjonalność grupowa (efektywność):
Wektor wypłat jest alokacją.
a2. Symetria: Jeżeli dla każdej koalicji , to .
Jeżeli jest symetryczna względem graczy to ich wartości Shapley'a (patrz 12.2) są jednakowe.
a3. Gracz nieistotny: Jeżeli dla każdej koalicji , to .
Jeżeli gracz nie pomaga ani nie szkodzi żadnej koalicji to jego wartość Shapley'a jest zero.
a4. Addytywność: Jeżeli są funkcjami charakterystycznymi, to , gdzie .
Jest to najsilniejsze założenie: wartość dwóch gier rozgrywanych ”łącznie” jest równa sumie wartości gier rozgrywanych ”oddzielnie” ( jest także funkcją charakterystyczną !).
Wartość Shapley'a jest imputacją. Daje ona ważny w zastosowaniach ”sprawiedliwy” podział wypłat wielkiej koalicji.
Wartość Shapley'a gracza jest to współrzędna wartości Shapley'a GK . opisuje wartość, siłę gracza w GK .
Istnieje dokładnie jedna wartość Shapley'a GK .
Szkic dowodu: wpierw pokażemy że wartość Shapley'a , jeżeli istnieje, jest dana wzorem:
gdzie są JEDNOZNACZNIE wyznaczonymi stałymi. Następnie znajdziemy szczególną wartość Shapleya
z explicite wyznaczonymi stałymi . Ponieważ są jednoznaczne, więc , a zatem , tzn. każda wartość Shapleya jest dana za pomoca powyższego wzoru, a więc jest dokładnie jedna. Wykażemy wpierw
Wartość Shapley'a jest dana wzorem
gdzie są wyznaczone JEDNOZNACZNIE wzorem rekurencyjnym (12.6) poniżej.
Rozważmy dowolną koalicję . Definiujemy funkcję charakterystyczną
(12.1) |
Rozważamy GK (primitive game).
Fakt 1: W GK gracze spoza sa nieistotni:
Wykażemy, że
(12.2) |
Na mocy aksjomatu a3, napisanego dla i będzie to oznaczało że .
Wzór (12.2) zachodzi gdyż:
Jeśli to , a więc tym bardziej .
Jeśli to są możliwe 3 przypadki:
W każdym z nich co dowodzi (12.2).
∎Fakt 2: W GK ”gracze z są wymienialni” (interchangeable):
Weźmy dowolną koalicję dla której . Dla tych stosujemy wzór (12.2): Z aksjomatu symetrii a2 otrzymujemy .
∎Fakt 3: Dla GK zachodzi
Pierwsza równość to aksjomat a1, druga wynika z definicji .
∎Fakt 4: Dla GK zachodzi
Pierwsza równość to Fakt 3, trzecia to Fakt 2 i Fakt 1. Dzieląc otrzymujemy tezę.
∎(12.3) |
gdzie wynika z Faktu 1.
(12.4) |
gdyż też jest funkcją charakterystyczną.
Fakt 5: W dowolnej GK jej funkcję charakterystyczną można przedstawić w postaci
(12.5) |
gdzie - JEDNOZNACZNIE wyznaczone stałe.
Definiujemy , a dalsze stałe indukcyjnie (wpierw dla koalicji singlowych etc.):
(12.6) |
Dla każdej koalicji zachodzi
gdzie druga równość wynika z definicji ( dla , dla ), czwarta to definicja .
∎Fakt 6: Dla GK wartość Shapley'a musi być postaci (jeśli istnieje)
Pierwsza równość wynika z Faktu 5, druga z aksjomatu a4, czwarta z Wniosku 12.2. Kończy to dowód Faktu 6, a więc i Lematu 12.1.
∎Wyrażenie jest to wkład marginalny gracza do koalicji .
Wartość Shapley'a jest dana wzorem
(12.7) |
Sprawdzimy że jest wartością Shapley'a, tzn. spełnia aksjomaty a1-a4.
a4:
a3: Mamy wykazać:
Zdefiniujmy Mamy z założenia czyli Tak więc dla każdej koalicji –ty składnik sumy we wzorze (12.7) jest równy 0.
a2: Mamy wykazać: Jeżeli dla każdej koalicji nie zawierającej , to .
Ustalmy gracza . We wzorze (12.7) sumowanie jest po wszystkich koalicjach dla których Dla takich zdefiniujmy . Mamy , , oraz
Analogiczny wzór otrzymujemy dla i korzystamy z założenia .
a1: Wynika z nastepującej interpretacji wzoru na . Niech gracze dochodzą do wielkiej koalicji jeden po drugim. Rozważmy wszystkie możliwe sposoby czyli wszystkie permutacje graczy i załóżmy że każda zachodzi z jednakowym prawdopodobieństwem . Wkład gracza do koalicji wynosi Przy każdej realizacji kolejności wchodzenia do wielkiej koalicji mamy [utożsamiamy itp.]:
(12.9) |
Niech są zmiennymi losowymi (bo koalicje są tworzone losowo) których wartości
dają wkład gracza wchodzącego do koalicji graczy.
Piszemy razy wyrażenie na , dla wszystkich permutacji graczy, czyli wszystkich sposobów formowania się wielkiej koalicji, sumujemy i dzielimy przez . Lewa strona otrzymanego wyrażenia to . Prawa strona jest równa Tak więc co kończy dowód Lematu (12.2).
Przykładowo: dla :
Piszemy odpowiednie wzory dla wszystkich permutacji :
i dodajemy, otrzymujemy tezę.
∎Wcześniej pokazaliśmy (Fakt 6) że każda wartość Shapley'a (jeżeli istnieje) jest postaci
z jednoznacznie (indukcyjnie) wyznaczonymi stałymi . Wzór 12.7 także daje . Wartość Shapley'a jest więc wyznaczona jednoznacznie, co kończy dowód Twierdzenia.
∎W dowodzie nie zakładaliśmy superaddytywności .
Każdą współrzędną wartości Shapley'a można wyrazić jako unormowaną sumę wkładów marginalnych: gdzie sumujemy po wszystkich permutacjach zbioru N graczy, oznacza zbiór graczy poprzedzających gracza w permutacji R wraz z graczem .
Wzór (12.7) ma nastepującą interpretację: jest to wartość oczekiwana wkładu gracza do koalicji do której nie należy (do której dołącza), przy założeniu że wszystkie permutacje graczy w procesie formowania się wielkiej koalicji są jednakowo prawdopodobne (inaczej mówniąc, że proces formowania się wielkiej koalicji jest losowy).
Wartość Shapley'a superaddytywnej GK jest indywidualnie racjonalna. Wartość Shapley'a nie superaddytywnej GK nie musi być indywidualnie racjonalna, patrz Cwiczenie 12.15.
Relację między rdzeniem GK a jej wartością Shapley'a daje
Jeśli GK z (niepustym) rdzeniem ma własność rosnących wkładów:
to wartość Shapley'a Tak więc dla takich gier (por. gry wypukłe) rdzeń jest niepusty.
(Shapley–Shubik Power Index) Indeks siły Shapley'a–Shubika jest miarą siły graczy w ważnej klasie tzw. gier głosowania, w których proponoway kontrakt, decyzja, kandydat jest albo zaakceptowany albo odrzucony. Koalicje które są w stanie przegłosować dane propozycje są nazywane wygrywającymi, pozostale–przegrywającymi. Przyjmujemy że wartość zwycięskiej koalicji wynosi 1, przegrywającej 0.
Gra Prosta (Simple Game). GK jest prosta jeżeli
W grach prostych jeżeli to nazywa się koalicją przegrywającą, jeżeli –wygrywającą.
W grach prostych dowolny podzbiór (nadzbiór) koalicji przegrywającej (wygrywającej) jest przegrywający (wygrywający).
Gra na jednomyślność (The unanimity game)
(12.10) |
(12.11) |
Na przykład dla jedynie singletony i koalicja pusta są przegrywające.
Gra głosowania ważonego (The weighted voting game)
(12.12) |
gdzie sa nieujemnymi wagami, (quota). Dla grę nazywamy grą głosowania ważonego większościowego (the weighted majority voting game). Dla ; .
Dla gier prostych wzór (12.7) upraszcza się, gdyż różnica ma wartość 0 lub 1.
Jeżeli oraz to jest graczem krytycznym (critical player, swing voter) koalicji .
Licząc wartość Shapley'a gier prostych sumujemy w (12.7) jedynie po takich dla których gracz jest krytyczny. Otrzymujemy tzw. Indeks Siły Shapley'a–Shubika:
(12.13) |
Indeks siły Shapleya-Shubika jest to wektor, którego współrzędne dają ułamek układów, w których dany głosujący (gracz) jest graczem krytycznym, czyli tym po przyłączeniu którego koalicja jest wygrywająca.
: koalicja wygrywająca potrzebuje conajmniej 6 głosów, gracz A dostarcza 4 głosy, B 3, C 2, D 1 głos. Koalicje wygrywające to AB, AC, ABC, ABD, ACD, BCD, ABCD. A jest graczem krytycznym w 5 koalicjach, B i C w 3, D w jednej, więc indeks Banzhafa wynosi .
Wartość Shapley'a dla gry Właściciel–Pracownicy dla pracowników
Przyjmujemy normalizację , otrzymując
Gdy drugi pracownik wnosi coraz mniejszy marginalny wkład do wielkiej koalicji, czyli dla , wartość Shapley'a właściciela: rośnie do .
Wartość Shapley'a dla gry Rekawiczki dla n lewych i n+1 prawych rękawiczek wynosi:
Dla n=1: . Dla rosnacych n sumy wartości Shapley'a dla włascicieli lewych i prawych rękawiczek zbliżają się. Suma wartości Shapley'a dla wynosi dla właścicieli lewych rękawiczek, dla prawych.
Oto następne przykłady pokazujące różnicę między wartością Shapley'a (indeksem siły Shapley'a–Shubika) a rdzeniem.
Rynek z jednym sprzedawcą (1) i dwoma klientami (2,3).
dla pozostałych . .
Gra ważonego głosowania: 4 graczy, wagi [2,1,1,1], suma wag = 5, wygrywa większość 3. Gracz 1 jest krytyczny gdy wchodzi do koalicji jako drugi lub trzeci. Pozostali gracze są symetryczni. Wartość Shapley'a to , rdzeń jest pusty. Gracz 1 ma głosów, ale jego wartość Shapley'a to połowa wartości wielkiej koalicji.
Gra ważonego głosowania: 5 graczy, wagi [3,3,1,1,1].
Wartość Shapley'a to , rdzeń jest pusty. Tu proporcja jest odwrotna: Gracz 1 ma głosow, jego wartość to wartości wielkiej koalicji.
Indeks siły Banzhafa (Banzhaf power index).
Istnieje szereg innych metod opisu siły graczy, wyborców. Jedną z najważniejszych jest Indeks Banzhafa. Indeks Banzhafa gracza jest wprost proporcjonalny do liczby koalicji, w których dany gracz jest wyborcą krytycznym, przy czym suma indeksów Banzhafa wszystkich graczy jest równa 1.
Zbiory stabilne zostały zaproponowane w monografii J. von Neumanna i O. Morgensterna [16] jako ”rozwiązanie” GK. Przystepne omówienie i przykłady mozna znależć np. w [36].
W GK podział przebija podział jeżeli istnieje koalicja t. że
Rdzeń GK jest to zbiór jej podziałów nieprzebijalnych (przez żadne inne podziały).
Zbiór podziałów w GK jest zbiorem stabilnym tej GK jeżeli
1. nie przebija .
2. przebija .
[Dla danej GK z rdzeniem ]
1. Każdy zbiór stabilny zawiera
2. Jeśli jest zbiorem stabilnym, to jest jedynym
3. Jeśli są zbiorami stabilnymi, to A nie jest podzbiorem właściwym B.
Gry na ogół mają wiele zbiorów stabilnych, mogą też (dla ) ich nie mieć.
Nukleous został wprowadzony jako alternatywna koncepcja ”rozwiązania” GK. Przystepne omówienie i przykłady mozna znależć np. w [36]. W szczególności zachodzi
Nukleous jest jednoelementowy.
Jeśli rdzeń jest niepusty, to nukleous należy do rdzenia.
Wartość Shapley'a , a więc warunek indywidualnej racjonalności
nie jest spełniony dla . Koalicja nie spełnia warunku superaddytywności.
Znależć wartość Shapley'a 3–osobowej GK Podział 1 $, w której koalicje 2 graczy mają wartość , jednoosobowe 0, wielka 1.
Rozwiązanie. Wstawiając do wzoru Shapley'a obliczamy Można też zgadnąć z symetrii graczy.
Treść automatycznie generowana z plików źródłowych LaTeXa za pomocą oprogramowania wykorzystującego LaTeXML.
strona główna | webmaster | o portalu | pomoc
© Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW, 2009-2010. Niniejsze materiały są udostępnione bezpłatnie na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Bez utworów zależnych 3.0 Polska.
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Projekt współfinansowany przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i przez Uniwersytet Warszawski.